ADWOKAT RZESZÓW
KANCELARIA ADWOKACKA ADWOKAT DAMIAN MURDZA
Porady prawne, prawo karne, prawo cywilne, prawo pracy, rozwody

ul. Szopena 17, III piętro, 35-055 Rzeszów

Tel.: +48 695 460 778
e-mail: damianmurdza@adwokatmurdza.pl

Rozwód a alimenty – kiedy możesz się o nie ubiegać?

Rozwód – podział majątku i alimenty. Adwokat w Rzeszowie wyjaśnia kluczowe kwestie prawne związane z obowiązkiem alimentacyjnym po rozwodzie.
Roz­wód – dowiedz się, kie­dy przy­słu­gu­ją ali­men­ty i jak je uzy­skać. Sko­rzy­staj z pomo­cy Adwo­ka­ta w Rzeszowie.

Roz­wód to nie tyl­ko koniec mał­żeń­stwa, ale rów­nież koniecz­ność ure­gu­lo­wa­nia wie­lu kwe­stii finan­so­wych. Jed­nym z istot­nych zagad­nień jest moż­li­wość docho­dze­nia ali­men­tów od byłe­go małżonka.

Pra­wo rodzin­ne prze­wi­du­je dwa głów­ne przy­pad­ki, w któ­rych moż­na doma­gać się ali­men­tów:

✅ Nie­do­sta­tek oso­by upraw­nio­nej – jeśli nie jesteś w sta­nie samo­dziel­nie zaspo­ko­ić swo­ich uspra­wie­dli­wio­nych potrzeb, możesz ubie­gać się o ali­men­ty, o ile roz­wód nie został orze­czo­ny z Two­jej wyłącz­nej winy.

✅ Istot­ne pogor­sze­nie sytu­acji mate­rial­nej – jeśli roz­wód spo­wo­do­wał zna­czą­ce pogor­sze­nie Two­jej sytu­acji finan­so­wej, a były mał­żo­nek został uzna­ny za wyłącz­nie win­ne­go roz­pa­du mał­żeń­stwa, możesz docho­dzić ali­men­tów.

Rozwód a obowiązek alimentacyjny

Roz­wód nie zawsze ozna­cza koniec wza­jem­nych zobo­wią­zań finan­so­wych. W pew­nych oko­licz­no­ściach były mał­żo­nek może być zobo­wią­za­ny do wypła­ca­nia ali­men­tów.

🔹 Jeśli roz­wód został orze­czo­ny bez winy lub z winy oboj­ga mał­żon­ków, ali­men­ty mogą być przy­zna­ne oso­bie, któ­ra zna­la­zła się w nie­do­stat­ku.
🔹 Jeśli roz­wód był z wyłącz­nej winy jed­ne­go mał­żon­ka, dru­ga stro­na może docho­dzić ali­men­tów w razie istot­ne­go pogor­sze­nia swo­jej sytu­acji materialnej.

Rozwód a alimenty w przypadku niedostatku

Oso­ba, któ­ra po roz­wo­dzie nie jest w sta­nie samo­dziel­nie się utrzy­mać, może ubie­gać się o ali­men­ty, jeśli speł­nia nastę­pu­ją­ce warun­ki:
✔️ Znaj­du­je się w nie­do­stat­ku, czy­li nie może wła­sny­mi siła­mi pokryć swo­ich pod­sta­wo­wych potrzeb.
✔️ Roz­wód nie został orze­czo­ny z jej wyłącz­nej winy.
✔️ Były mał­żo­nek ma moż­li­wo­ści finan­so­we do speł­nie­nia świad­cze­nia alimentacyjnego.

Jak sąd ocenia niedostatek?

Aby uzy­skać ali­men­ty po roz­wo­dzie z tytu­łu nie­do­stat­ku, koniecz­ne jest wyka­za­nie, że oso­ba upraw­nio­na nie jest w sta­nie samo­dziel­nie zaspo­ko­ić swo­ich pod­sta­wo­wych potrzeb. Sądy ana­li­zu­ją sytu­ację każ­dej stro­ny indy­wi­du­al­nie, bio­rąc pod uwa­gę m.in.:

✔ poziom docho­dów i mająt­ku oso­by upraw­nio­nej,
✔ kosz­ty utrzy­ma­nia, w tym wydat­ki na miesz­ka­nie, żyw­ność, lecze­nie czy edu­ka­cję,
✔ zdol­ność do pod­ję­cia pra­cy lub uzy­ska­nia innych źró­deł docho­du,
✔ sytu­ację zdro­wot­ną i wiek, któ­re mogą wpły­wać na moż­li­wość samo­dziel­ne­go zarobkowania.

Poni­żej przed­sta­wia­my orzecz­nic­two Sądu Naj­wyż­sze­go, któ­re pre­cy­zu­je poję­cie nie­do­stat­ku i jego inter­pre­ta­cję w prak­ty­ce sądowej.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 września 2000 r., sygn. akt I CKN 872/00

W rze­czy­wi­sto­ści zaś sąd II instan­cji przy­jął — poprzez apro­ba­tę sta­no­wi­sko sądu I instan­cji — iż w nie­do­stat­ku znaj­du­je się ten, kto nie może wła­sny­mi siła­mi zaspo­ko­ić swo­ich uspra­wie­dli­wio­nych potrzeb w cało­ści lub w czę­ści; a uspra­wie­dli­wio­ne potrze­by te takie, któ­rych zaspo­ko­je­nie zapew­ni upraw­nio­ne­mu nor­mal­ne warun­ki byto­wa­nia, odpo­wied­nie do jego sta­nu zdro­wia i wie­ku. Trze­ba stwier­dzić, że takie okre­śle­nie nie­do­stat­ku jest pra­wi­dło­we, odpo­wia­da ugrun­to­wa­ne­mu w tym przed­mio­cie sta­no­wi­sku Sądu Naj­wyż­sze­go, a co naj­waż­niej­sze, wno­szą­ca kasa­cję takiej wykład­ni nie kwe­stio­nu­je, zaś prze­ciw­nie — w peł­ni ją aprobuje.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2000 r., sygn. akt I CKN 226/00

Pod­kre­ślić tym­cza­sem nale­ży, że w nie­do­stat­ku pozo­sta­je nie tyl­ko taki upraw­nio­ny, któ­ry nie dys­po­nu­je żad­ny­mi środ­ka­mi utrzy­ma­nia, ale tak­że taki, któ­re­go uspra­wie­dli­wio­ne potrze­by nie są w peł­ni zaspo­ko­jo­ne (por. wyrok SN z dnia 20 stycz­nia 2000 r., I CKN 1187/99 — niepubl.).

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2000 r., sygn. akt IV CKN 662/00

Sąd Ape­la­cyj­ny doko­nał nie­wa­dli­wej wykład­ni art. 60 § 1 KRO, stwier­dza­jąc, że prze­słan­ką prze­wi­dzia­ne­go w tym prze­pi­sie obo­wiąz­ku ali­men­ta­cyj­ne­go jest stan nie­do­stat­ku mał­żon­ka upraw­nio­ne­go oraz że stan ten wystę­pu­je wte­dy, gdy upraw­nio­ny nie jest w sta­nie wła­sny­mi siła­mi zaspo­ko­ić swo­ich uspra­wie­dli­wio­nych potrzeb. Według art. 60 § 1 KRO roz­wie­dzio­ny mał­żo­nek jest obo­wią­za­ny do dostar­cza­nia dru­gie­mu roz­wie­dzio­ne­mu mał­żon­ko­wi środ­ków utrzy­ma­nia w zakre­sie odpo­wia­da­ją­cym uspra­wie­dli­wio­nym potrze­bom upraw­nio­ne­go oraz moż­li­wo­ściom zarob­ko­wym i mająt­ko­wym zobowiązanego.

Rozwód a alimenty w przypadku pogorszenia sytuacji materialnej

Jeśli roz­wód dopro­wa­dził do istot­ne­go obni­że­nia stan­dar­du życia oso­by nie­win­nej, ma ona pra­wo ubie­gać się o ali­men­ty od byłe­go mał­żon­ka uzna­ne­go za wyłącz­nie win­ne­go roz­pa­du małżeństwa.

Warunki przyznania alimentów w tym przypadku

✔️ Roz­wód dopro­wa­dził do znacz­ne­go pogor­sze­nia sytu­acji mate­rial­nej.
✔️ Były mał­żo­nek pono­si wyłącz­ną winę za roz­pad małżeństwa.

Jak sądy oceniają pogorszenie sytuacji materialnej po rozwodzie?

Sąd Naj­wyż­szy wie­lo­krot­nie wypo­wia­dał się na temat obo­wiąz­ku ali­men­ta­cyj­ne­go po roz­wo­dzie, zwłasz­cza w kon­tek­ście istot­ne­go pogor­sze­nia sytu­acji mate­rial­nej oso­by upraw­nio­nej. W swo­ich orze­cze­niach pod­kre­ślał, że:

✔ ali­men­ty mogą przy­słu­gi­wać nawet wte­dy, gdy oso­ba upraw­nio­na nie znaj­du­je się w nie­do­stat­ku, ale jej sytu­acja finan­so­wa znacz­nie się pogor­szy­ła,
✔ oce­na pogor­sze­nia sytu­acji mate­rial­nej wyma­ga porów­na­nia pozio­mu życia przed i po roz­wo­dzie,
✔ nie wystar­czy samo zmniej­sze­nie docho­dów – koniecz­ne jest wyka­za­nie, że roz­wód był bez­po­śred­nią przy­czy­ną tego pogor­sze­nia,
✔ sąd bie­rze pod uwa­gę zarów­no zmniej­sze­nie dostęp­nych środ­ków, jak i zwięk­sze­nie uspra­wie­dli­wio­nych potrzeb oso­by uprawnionej.

Poni­żej przed­sta­wia­my orzecz­nic­two Sądu Naj­wyż­sze­go, któ­re pre­cy­zu­je spo­sób inter­pre­ta­cji tego zagad­nie­nia w prak­ty­ce sądowej.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 1999 r., sygn. akt I CKN 415/99

Pogor­sze­nie sytu­acji mate­rial­nej byłe­go mał­żon­ka, doma­ga­ją­ce­go się zasą­dze­nia ali­men­tów na pod­sta­wie art. 60 § 2 KRO, może pole­gać na zmniej­sze­niu ilo­ści środ­ków sto­ją­cych do dys­po­zy­cji mał­żon­ka nie­win­ne­go, jak rów­nież na zwięk­sze­niu się jego uspra­wie­dli­wio­nych potrzeb. Pogor­sze­nie to musi wystą­pić na sku­tek rozwodu.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 1998 r., sygn. akt III CKN 186/98

W uchwa­le z 16 grud­nia 1987 r., III CZP 91/86, zawie­ra­ją­cej wytycz­ne w zakre­sie wykład­ni pra­wa i prak­ty­ki sądo­wej w spra­wach o ali­men­ty (OSNCP z 1988 r., z. 4, poz. 42), któ­ra nie ma wpraw­dzie mocy zasa­dy praw­nej (por. uchwa­łę peł­ne­go skła­du sędziów Sądu naj­wyż­sze­go z dnia 5 maja 1992 r., Kw. Pr. z 1992 r., nr 5, OSNCP z 1993 r., z. 1 — 2, poz. 1), nie­mniej zacho­wa­ła walor doko­na­nej w niej wykład­ni, Sąd Naj­wyż­szy wyja­śnił, iż prze­słan­ką roz­sze­rzo­ne­go obo­wiąz­ku ali­men­ta­cyj­ne­go mał­żon­ka pono­szą­ce­go wyłącz­ną winę roz­kła­du poży­cia jest usta­le­nie, że roz­wód pocią­ga za sobą istot­ne pogor­sze­nie sytu­acji mate­rial­nej mał­żon­ka nie­win­ne­go, nie mają­ce jed­nak cech nie­do­stat­ku. Oce­na, czy nastą­pi­ło takie pogor­sze­nie, zale­ży od porów­na­nia sytu­acji, w jakiej nie­win­ny mał­żo­nek zna­lazł się wsku­tek orze­cze­nia roz­wo­du, z sytu­acją, w jakiej znaj­do­wał­by się, gdy­by roz­wo­du nie orze­czo­no i gdy­by poży­cie mał­żon­ków funk­cjo­no­wa­ło pra­wi­dło­wo. Obo­wią­zek ali­men­ta­cyj­ny mał­żon­ka wyłącz­nie win­ne­go roz­kła­du poży­cia nie się­ga przy tym z regu­ły tak dale­ko, aby miał zapew­nić mał­żon­ko­wi nie­win­ne­mu rów­ną sto­pę życio­wą, nie­mniej zakres przy­czy­nia­nia się mał­żon­ka wyłącz­nie win­ne­go do utrzy­ma­nia mał­żon­ka nie­win­ne­go mie­ści się mię­dzy gra­ni­cą, poni­żej któ­rej ist­nie­je nie­do­sta­tek, a gra­ni­cą, któ­rej prze­kro­cze­nie było­by zrów­na­niem sto­py życio­wej oboj­ga mał­żon­ków (por. uza­sad­nie­nie tezy XIII powo­ła­nej uchwa­ły z dnia 16 grud­nia 1987 r., III CZP 91/86).

Jak długo obowiązują alimenty po rozwodzie?

⏳ Obo­wią­zek ali­men­ta­cyj­ny wyga­sa, gdy:
✔️ Oso­ba upraw­nio­na zawie­ra nowy zwią­zek małżeński.

 

📌 Jeśli roz­wód był bez orze­ka­nia o winie lub z winy obu stron:
➡️ Ali­men­ty przy­słu­gu­ją przez 5 lat od roz­wo­du (sąd może ten okres przedłużyć).

 

📌 Jeśli roz­wód był z wyłącz­nej winy byłe­go mał­żon­ka:
➡️ Ali­men­ty mogą przy­słu­gi­wać bezterminowo.

 

Jak uzyskać alimenty po rozwodzie?

1️⃣ Spo­rzą­dze­nie pozwu – nale­ży wyka­zać nie­do­sta­tek lub istot­ne pogor­sze­nie sytu­acji mate­rial­nej.
2️⃣ Zebra­nie dowo­dów – doku­men­ty finan­so­we, kosz­ty życia, rachun­ki, zezna­nia świad­ków.
3️⃣ Postę­po­wa­nie sądo­we – sąd usta­la wyso­kość ali­men­tów i ich czas trwania.

📌 Jeśli były mał­żo­nek nie pła­ci zasą­dzo­nych ali­men­tów, moż­na wsz­cząć egze­ku­cję komorniczą.

Pomoc prawna w sprawach o alimenty po rozwodzie

W Kan­ce­la­rii Adwo­kac­kiej Adwo­ka­ta Damia­na Mur­dzy zapew­nia­my kom­plek­so­wą pomoc praw­ną w spra­wach doty­czą­cych ali­men­tów po roz­wo­dzie. Ofe­ru­je­my:

 

✔ Przy­go­to­wa­nie i skła­da­nie pozwów o ali­men­ty – spo­rzą­dza­my pozwy zgod­nie z obo­wią­zu­ją­cy­mi prze­pi­sa­mi pra­wa, uwzględ­nia­jąc indy­wi­du­al­ną sytu­ację Klien­ta.
✔ Repre­zen­ta­cję w postę­po­wa­niu sądo­wym – repre­zen­tu­je­my Klien­tów na każ­dym eta­pie spra­wy, dba­jąc o ich inte­re­sy i sku­tecz­ne docho­dze­nie rosz­czeń.
✔ Doradz­two praw­ne w spra­wach ali­men­ta­cyj­nych – ana­li­zu­je­my sytu­ację finan­so­wą i praw­ne moż­li­wo­ści docho­dze­nia ali­men­tów, wska­zu­jąc naj­lep­szą stra­te­gię działania.

 

📞 Masz pyta­nia doty­czą­ce ali­men­tów po roz­wo­dzie?
Skon­tak­tuj się z naszą Kan­ce­la­rią – pomo­że­my Ci w przy­go­to­wa­niu pozwu i prze­pro­wa­dze­niu postępowania.

 

📍 Rze­szów, ul. Szo­pe­na 17, III pię­tro
📞 +48 695 460 778
📧 damianmurdza@adwokatmurdza.pl

 

👉 Peł­ne dane kontaktowe

 

🔹 Śledź nas w mediach spo­łecz­no­ścio­wych:
📌 Face­bo­ok | 📌 Insta­gram | 📌 Lin­ke­dIn

 

Stan praw­ny na dzień 6 mar­ca 2025

 

Specjalizujemy się w następujących obszarach prawa

Prawo karne

    • Spo­rzą­dza­nie wnio­sków dowodowych

    • Spo­rzą­dza­nie pism procesowych

Wię­cej informacji

Prawo cywilne

Wię­cej informacji

Prawo pracy

Wię­cej informacji

Rozwody

Wię­cej informacji

Alimenty

Wię­cej informacji

Prawo rodzinne

  • Pora­dy prawne
  • Spo­rzą­dza­nie innych pism procesowych
  • Odszko­do­wa­nie za błąd medyczny
  • Odszko­do­wa­nie za wypa­dek komunikacyjny
  • Odszko­do­wa­nie za kolizję
  • Odszko­do­wa­nie za wypa­dek przy pracy
  • Repre­zen­ta­cja Klien­ta w postę­po­wa­niu likwi­da­cyj­nym (przed ubezpieczycielem)
  • Repre­zen­ta­cja Klien­ta w postę­po­wa­niu sądowym
  • Repre­zen­ta­cja Klien­ta w postę­po­wa­niu mediacyjnym;
  • Zgło­sze­nie szkody;
  • Spo­rzą­dza­nie pozwu o odszko­do­wa­nie i zadośćuczynienie

Wię­cej informacji

Wykroczenia

Wię­cej informacji

Prawo gospodarcze

Wię­cej informacji

Odszkodowania

Wię­cej informacji

Porady prawne

Wię­cej informacji

Kompleksowa obsługa prawna

Wię­cej informacji

Reklamacje

Wię­cej informacji
Face­bo­ok Insta­gram Lin­ke­din
Adwokat Rzeszów - Adwokat Damian Murdza - Profesjonalna Pomoc Prawna

Kancelaria Adwokacka Adwokat Damian Murdza
Rzeszów, ul. Szopena 17, III piętro

© Copyright 2019. by WPDeveloper TM

Scroll to Top
Call Now Button