Spadek — podział spadku

Spadek — rodzaje podziału spadku

Spa­dek może zostać podzie­lo­ny przez spad­ko­daw­ców w dro­dze umo­wy lub przez sąd.

Sądowy podział spadku

Zgod­nie z pra­wem cywil­nym, sąd na żąda­nie któ­re­go­kol­wiek ze spad­ko­daw­ców może doko­nać podzia­łu masy spad­ko­wej pomię­dzy wszyst­ki­mi spadkobiercami.

Sądo­wy dział spad­ku powi­nien doty­czyć cało­ści masy spad­ko­wej. W szcze­gól­nych oko­licz­no­ściach sąd może doko­nać podzia­łu czę­ści spadku.

Sąd doko­nu­jąc podzia­łu spad­ku może w szcze­gól­no­ści przy­znać poszcze­gól­nym spad­ko­bier­com ści­śle okre­ślo­ne skład­ni­ki mająt­ko­we na rzecz poszcze­gól­nych spad­ko­bier­ców. Sąd może przy tym jed­no­cze­śnie okre­ślić wyso­ko­ści wza­jem­nych spłat.

Spadek — umowny podział

Spad­ko­bier­cy mogą doko­nać dzia­łu spad­ku pomię­dzy sobą w dro­dze umowy.

Nale­ży jed­nak pamię­tać, że jeże­li umo­wa o podział spad­ku doty­czy nie­ru­cho­mo­ści, to ta umo­wa musi zostać spo­rzą­dzo­na w dro­dze aktu notarialnego.

Nato­miast jeże­li do spad­ku nale­ży przed­się­bior­stwo, to umo­wa o dział spad­ku powin­na być zawar­ta w for­mie pisem­nej z pod­pi­sa­mi nota­rial­nie poświad­czo­ny­mi. Jeże­li jed­nak w skład przed­się­bior­stwa wcho­dzi nie­ru­cho­mość albo przed­się­bior­stwo jest obję­te zarzą­dem suk­ce­syj­nym, to umo­wa o dział spad­ku powin­na być zawar­ta w for­mie aktu notarialnego.

Umow­ny dział spad­ku może doty­czyć zarów­no cało­ści spad­ku jak i jego poszcze­gól­nych części.

Zaliczanie darowizn na poczet schedy spadkowej

Zgod­nie z prze­pi­sa­mi pra­wa cywil­ne­go, w przy­pad­ku dzie­dzi­cze­nia usta­wo­we­go, gdy dział spad­ku nastę­pu­je mię­dzy zstęp­ny­mi albo mię­dzy zstęp­ny­mi i mał­żon­kiem, to spad­ko­bier­cy ci są wza­jem­nie zobo­wią­za­ni do zali­cze­nia na sche­dę spad­ko­wą otrzy­ma­nych od spad­ko­daw­cy daro­wizn oraz zapi­sów win­dy­ka­cyj­nych. Spad­ko­bier­cy są z tego obo­wiąz­ku zwol­nie­ni, gdy z oświad­cze­nia spad­ko­daw­cy lub z oko­licz­no­ści wyni­ka, że daro­wi­zna lub zapis win­dy­ka­cyj­ny zosta­ły doko­na­ne ze zwol­nie­niem od obo­wiąz­ku zaliczenia.

Nale­ży jed­nak pamię­tać, że spad­ko­bier­ca zawsze może nało­żyć obo­wią­zek zali­cze­nia daro­wi­zny lub zapi­su win­dy­ka­cyj­ne­go na sche­dę spad­ko­wą tak­że na innych spad­ko­bier­ców ustawowych.

Zali­cze­niu na sche­dę spad­ko­wą nie pod­le­ga­ją drob­ne daro­wi­zny zwy­cza­jo­wo w danych sto­sun­kach przyjęte. 

W przy­pad­ku, gdy war­tość daro­wi­zny lub zapi­su win­dy­ka­cyj­ne­go pod­le­ga­ją­cych zali­cze­niu prze­wyż­sza war­tość sche­dy spad­ko­wej, to wów­czas spad­ko­bier­ca nie jest obo­wią­za­ny do zwro­tu nad­wyż­ki. W wypad­ku takim nie uwzględ­nia się przy dzia­le spad­ku ani daro­wi­zny lub zapi­su win­dy­ka­cyj­ne­go, ani spad­ko­bier­cy zobo­wią­za­ne­go do ich zaliczenia.

Nale­ży rów­nież pamię­tać, że dal­szy  zstęp­ny spad­ko­daw­cy obo­wią­za­ny jest do zali­cze­nia na sche­dę spad­ko­wą daro­wi­zny oraz zapi­su win­dy­ka­cyj­ne­go doko­na­nych przez spad­ko­daw­cę na rzecz jego wstępnego.

Sposób zaliczania darowizny lub zapisu windykacyjnego na spadek

Zali­cze­nie na sche­dę spad­ko­wą, zgod­nie z pra­wem spad­ko­wy, prze­pro­wa­dza się w ten spo­sób, że war­tość daro­wizn lub zapi­sów win­dy­ka­cyj­nych pod­le­ga­ją­cych zali­cze­niu doli­cza się do spad­ku lub do czę­ści spad­ku, któ­ra ule­ga podzia­ło­wi mię­dzy spad­ko­bier­ców obo­wią­za­nych wza­jem­nie do zali­cze­nia, po czym obli­cza się sche­dę spad­ko­wą każ­de­go z tych spad­ko­bier­ców, a następ­nie każ­de­mu z nich zali­cza się na poczet jego sche­dy war­tość daro­wi­zny lub zapi­su win­dy­ka­cyj­ne­go pod­le­ga­ją­cej zaliczeniu.

Nale­ży jed­nak pamię­tać, iż war­tość przed­mio­tu daro­wi­zny oraz zapi­su win­dy­ka­cyj­ne­go obli­cza się według sta­nu z chwi­li jej dokonania/otwarcia spad­ku, a według cen z chwi­li dzia­łu spad­ku. Przy zali­cza­niu na sche­dę spad­ko­wą nie uwzględ­nia się jed­nak pożyt­ków przed­mio­tu daro­wi­zny lub zapi­su windykacyjnego.

Zaliczanie kosztów wychowania i wykształcenia na spadek

Zgod­nie z prze­pi­sa­mi pra­wa cywil­ne­go, może dojść do zali­cze­nia na poczet sche­dy spad­ko­wej kosz­tów wycho­wa­nia i wykształ­ce­nia ponie­sio­nych przez spad­ko­daw­cę na rzecz spad­ko­bier­cy, któ­ry jest jego zstęp­nym. Jest to jed­nak moż­li­we wyłącz­nie, gdy kosz­ty te prze­kra­cza­ją prze­cięt­ną mia­rę przy­ję­tą w danym środowisku.

Usługi Kancelarii Adwokackiej w sprawach z zakresu spraw spadkowych

Kan­ce­la­ria Adwo­kac­ka Adwo­kat Damian Mur­dza z sie­dzi­bą w Rze­szo­wie repre­zen­tu­je swo­ich klien­tów w spra­wach spad­ko­wych, w tym w spra­wach o dział spadku.

Wię­cej infor­ma­cji mogą Pań­stwo uzy­skać uma­wia­jąc się z adwo­ka­tem na ter­min spotkania.

Zachę­ca­my rów­nież do odwie­dza­nia fan page‑u Kan­ce­la­rii oraz naszej witry­ny.

Pomoc Prawna Online

Kan­ce­la­ria Adwo­kac­ka Adwo­kat Damian Mur­dza z sie­dzi­bą w Rze­szo­wie ofe­ru­je Pań­stwu moż­li­wość uzy­ska­nia pomo­cy praw­nej, w tym z zakre­su pra­wa kar­ne­go za pośred­nic­twem Internetu.

Wię­cej infor­ma­cji uzy­ska­ją Pań­stwo w zakład­ce Pora­dy Praw­ne Onli­ne.

^{Stan praw­ny na dzień 9 lute­go 2022 r.}.