Bezzasadne rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem za wypowiedzeniem – uprawnienia pracownika

Adwokat Rzeszów Rozwiązanie umowy o pracę
Prawo pracy

Rozwiązanie umowy o pracę – pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem z zachowaniem okresu wypowiedzenia, bez zachowania okresu wypowiedzenia lub za porozumieniem stron.

Rozwiązanie umowy o pracę – wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę

Pracodawca ma możliwość rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę za wypowiedzeniem zarówno pracownikowi zatrudnionemu na czas określony, w tym na okres próbny, jak i pracownikowi zatrudnionemu na czas nieokreślony.

Okresy wypowiedzenia umowy o pracę

Umowa na okres próbny

Okres wypowiedzenia umowy zawartej z pracownikiem na okres próbny, zgodnie z kodeksem pracy, wynosi:

  1. 3 dni robocze – w przypadku, gdy okres próbny nie przekracza dwóch tygodni.
  2. 1 tydzień – w przypadku, gdy okres próbny jest dłuższy niż dwa tygodnie.
  3. 2 tygodnie – w przypadku, gdy okres próbny wynosi trzy miesiące.

Umowa na czas określony

Okres wypowiedzenia umowy zawartej z pracownikiem na czas określony wynosi:

  1. 2 tygodnie – w przypadku, gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy krócej niż sześć miesięcy.
  2. 1 miesiąc – w przypadku, gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy co najmniej sześć miesięcy.
  3. 3 miesiące – przypadku, gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy co najmniej 3 lata.

Umowa na czas nieokreślony

Okres wypowiedzenia umowy zawartej z pracownikiem na czas nieokreślony wynosi:

  1. 2 tygodnie – w przypadku, gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy krócej niż sześć miesięcy.
  2. 1 miesiąc – w przypadku, gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy co najmniej sześć miesięcy.
  3. 3 miesiące – przypadku, gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy co najmniej 3 lata.

Skrócenie okresów wypowiedzenia przez pracodawcę

Pracodawca ma możliwość skrócenia trzy miesięcznego okresu wypowiedzenia umowy pracownikowi zawartej na czas określony lub na czas nieokreślony. Pracodawca posiada możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia wyłącznie, gdy wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników.

Należy jednak pamiętać, że pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia maksymalnie do jednego miesiąca.

Obowiązek pracodawcy konsultacji ze związkiem zawodowym

Pracodawca mając zamiar rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony jest zobowiązany do zawiadomienia o tym zakładowego związku zawodowego, który reprezentuje pracownika. Pracodawca jest przy tym zobowiązany do podania przyczyn rozwiązania umowy z pracownikiem.

Zakładowa organizacja związkowa może w terminie 5 dni o otrzymaniu od pracodawcy powyższego zawiadomienia złożyć pracodawcy pisemnie umotywowane zastrzeżenia co do planowanej decyzji pracodawcy o zwolnieniu pracownika.

Dopiero po zapoznaniu się ze stanowiskiem związku zawodowego lub niezajęcia przez związek w powyższym terminie stanowiska pracodawca może podjąć decyzję o złożeniu pracownikowi oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem

Umowa na okres Próbny

Oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy zawartej na okres próbny powinno zostać złożone pracownikowi w formie pisemnej. Pracodawca, oprócz treści samego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, ma obowiązek uiścić w oświadczeniu pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie do odwołania się do sądu pracy. Pracodawca powinien wskazać do którego konkretnie sądu pracownik ma prawo się odwołać oraz wskazać termin do dokonania tej czynności.

Umowa na czas określony

Oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy zawartej na czas określony powinno zostać złożone pracownikowi na piśmie. Pracodawca, oprócz treści samego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, ma obowiązek uiścić w oświadczeniu pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie do odwołania się do sądu pracy. Pracodawca powinien wskazać do którego konkretnie sądu pracownik ma prawo się odwołać oraz wskazać termin do dokonania tej czynności.

Umowa na czas nieokreślony

Oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy zawartej na czas nieokreślony powinno również zostać złożone pracownikowi na piśmie. Pracodawca, oprócz treści samego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, ma obowiązek uiścić w oświadczeniu pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie do odwołania się do sądu pracy. Pracodawca powinien wskazać do którego konkretnie sądu pracownik ma prawo się odwołać oraz wskazać termin do dokonania tej czynności.

Ponadto, pracodawca w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę na czas nieokreślony ma obowiązek wskazania przyczyny, która uzasadnia rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę.

Ochrona pracownika przed otrzymaniem oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem

Ochrona przedemerytalna

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Nie ma to jednak zastosowania w przypadku uzyskania przez pracownika prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Ochrona w trakcie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Nie ma to jednak zastosowania w przypadku uzyskania przez pracownika prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Szczególna ochrona pracownicy w ciąży

Kodeks pracy stanowi o ogólnej regule, zgodnie z którą pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, na czas określony lub na okres próbny (okres próby musi jednak przekraczać okres jednego miesiąca) pracownicy w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy. Pracodawca ma jednak prawo do rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego w sytuacji ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany wtedy uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę.

Powyższa ochrona ma odpowiednie zastosowanie również do pracownika – ojca wychowującego dziecko lub pracownika – innego członka najbliższej rodziny, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego.

Rozwiązanie umowy o pracę – uprawnienia pracownika związane z otrzymaniem bezzasadnym lub bezprawnym rozwiązaniem umowy o pracę za wypowiedzeniem

Umowa na okres próbny

Pracownik, który otrzymał od pracodawcy rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem ma prawo do złożenia odwołania do sądu pracy w terminie 21 dni od dnia otrzymania powyższego oświadczenia.

Odszkodowanie

W przypadku uznania przez sąd pracy, że umowa zawarta na okres próbny została pracownikowi wypowiedziana z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu umowy o pracę, to pracownikowi będzie przysługiwało odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać.

Umowa na czas określony

Pracownik, który otrzymał od pracodawcy rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem ma prawo do złożenia odwołania do sądu pracy w terminie 21 dni od dnia otrzymania powyższego oświadczenia.

Odszkodowanie

Pracownikowi, z którym pracodawca wypowiedział umowę o pracę zawartą na czas określony z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Ustalenie bezskuteczności wypowiedzenia umowy o pracę

Pracownik korzystający z ochrony przedemerytalnej, pracownica w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownik – ojciec wychowujący dziecko lub pracownik – inny członek najbliższej rodziny, o którym mowa w kodeksie pracy, może dochodzić przed sądem pracy o uznanie otrzymanego wypowiedzenia za bezskuteczne. Sąd pracy orzeka o bezskuteczności złożenia wypowiedzenia umowy o pracę wyłącznie, gdy umowa nie uległa jeszcze rozwiązaniu.

Przywrócenie do pracy

Pracownik korzystający z ochrony przedemerytalnej, pracownica w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownik – ojciec wychowujący dziecko lub pracownik – inny członek najbliższej rodziny, o którym mowa w kodeksie pracy, może wystąpić z roszczeniem o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach. Sąd pracy może orzec o tym wyłącznie, gdy umowa o pracę uległa w chwili wyrokowania rozwiązaniu.

Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy

Pracownikowi korzystającemu z ochrony przedemerytalnej, pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko lub pracownikowi – innemu członku najbliższej rodziny, o którym mowa w kodeksie pracy, przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy.

Wynagrodzenie to będzie pracownikowi przysługiwać wyłącznie w przypadku przywrócenia go do pracy.

Umowa na czas nieokreślony

Pracownik, który otrzymał od pracodawcy rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem ma prawo do złożenia odwołania do sądu pracy w terminie 21 dni od dnia otrzymania powyższego oświadczenia.

Ustalenie bezskuteczności wypowiedzenia umowy o pracę

W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy może orzec o bezskuteczności oświadczenia pracodawcy. Pracownik może dochodzić roszczenia o ustalenie bezskuteczności oświadczenia pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę wyłącznie przed terminem rozwiązania umowy o pracę.

PRZYWRÓCENIE DO PRACY

W przypadku, gdy umowa uległa już rozwiązaniu pracownik ma prawo dochodzenia przed sądem pracy przywrócenia go do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy.

WYNAGRODZENIE ZA CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY

Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy.

Pracownik może otrzymać wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące – nie więcej niż za 1 miesiąc.

Natomiast pracownikowi korzystającemu z ochrony przedemerytalnej, pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko lub pracownikowi – innemu członku najbliższej rodziny, o którym mowa w kodeksie pracy, przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy.

Odszkodowanie

Pracownik ma prawo dochodzenia odszkodowania w przypadku nieuzasadnionego lub bezprawnego wypowiedzenia mu umowy o pracę. Sąd pracy może w takiej sytuacji orzec na rzecz pracownika odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Prawo pracy

Kancelaria Adwokacka Adwokat Damian Murdza z siedzibą w Rzeszowie prowadzi praktykę adwokacką z zakresu prawa pracy Reprezentujemy zarówno pracowników jak i pracodawców.

Więcej informacji mogą Państwo uzyskać umawiając się z adwokatem na termin spotkania.

Zachęcamy również do odwiedzania fan page-u Kancelarii oraz naszej witryny.

Rozwiązanie umowy o pracę – Porady Prawne Online

Kancelaria Adwokacka Adwokat Damian Murdza w Rzeszowie udziela porad prawnych online, w tym z zakresu prawa pracy. Więcej informacji mogą Państwo znaleźć w zakładce Porady Prawne Online.

Rozwiązanie umowy o pracę – nieodpłatne porady prawne

Klienci Kancelarii Adwokackiej Adwokat Damian Murdza w Rzeszowie mogą uzyskać od adwokata bezpłatną pomoc prawną, w tym z zakresu prawa pracy. Więcej informacji w zakładce Bezpłatne porady prawne.

Stan prawny na dzień 22 kwietnia 2022 r.