Kary porządkowe — pracodawca w celu zdyscyplinowania swoich pracowników nie musi od razu sięgać po rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę. Może w tym celu zastosować wobec pracowników kary porządkowe przewidziane w kodeksie pracy.
Kary porządkowe — katalog
Zgodnie z prawem pracy, pracodawca może zastosować wobec pracownika następujące kary porządkowe:
- Kara upomnienia.
- Kara nagany.
- Kara pieniężna.
Kara upomnienia
Pracodawca może zastosować wobec pracownika karę upomnienia w przypadku nieprzestrzegania przez pracownika:
- Ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy.
- Przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
- Przepisów przeciwpożarowych.
- Przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
Kara nagany
Pracodawca na podstawie przepisów prawa pracy może zastosować wobec pracownika karę nagany w sytuacji nieprzestrzegania przez pracownika:
- Ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy.
- Przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
- Przepisów przeciwpożarowych.
- Przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
Kara pieniężna
Pracodawca, zgodnie z przepisami prawa pracy, może zastosować karę porządkową w postaci kary pieniężnej w przypadku:
- Nieprzestrzegania przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
- Nieprzestrzegania przez pracownika przepisów przeciwpożarowych.
- Opuszczenia przez pracownika pracy bez usprawiedliwienia.
- Stawienia się do pracy przez pracownika w stanie nietrzeźwości.
- Spożywania przez pracownika alkoholu w czasie pracy.
Wysokość kary pieniężnej
Kara porządkowa w postaci kary pieniężnej, która została zastosowana przez pracodawcę za jedno wykroczenie lub za jeden dzień nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika. Należy jednak pamiętać, że łączna wysokość kar pieniężnych nie może przekraczać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu następujących potrąceń:
- Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych.
- Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne.
- Zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi.
Kary porządkowe — zastosowanie
Termin zastosowania kary porządkowej
Pracodawca może zastosować karę porządkową wyłącznie przed upływem 2 tygodni od dnia powzięcia wiadomości o naruszeniu przez pracownika obowiązku pracowniczego. Kara porządkowa nie może być jednak zastosowana po upływie 3 miesięcy od dnia dopuszczenia się przez pracownika naruszenia obowiązku pracowniczego.
Powyższy dwutygodniowy termin nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu w przypadku nieobecności pracownika w pracy. Bieg terminu do zastosowania kary porządkowej biegnie dalej od dnia powrotu pracownika do pracy.
Obowiązek wysłuchania pracownika
Przed zastosowaniem kary porządkowej, pracodawca jest zobowiązany do uprzedniego wysłuchania pracownika. Pracodawca musi pozwolić swojemu pracownikowi do ustosunkowania się do przedstawionych mu “zarzutów”.
Kary porządkowe — obowiązek zawiadomienia pracownika
O zastosowanej karze porządkowej pracodawca musi poinformować swojego pracownika. Pracodawca jest zobowiązany przepisami prawa pracy do zawiadomienia pracownika na piśmie o rodzaju naruszonego przez pracownika obowiązku pracowniczego i o jego dacie. Wskazane jest, aby pracodawca opisał dokładnie zachowanie pracownika.
Pracodawca w zawiadomieniu o zastosowanej karze porządkowej musi również podać informację o prawie pracownika do zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia.
Kary porządkowe — sprzeciw
Termin do złożenia sprzeciwu
Prawo pracy zapewnia pracownikowi możliwość złożenia sprzeciwu od nałożonej przez pracodawcę kary porządkowej. Pracownik może to uczynić w terminie 7 dni od dnia odebrania zawiadomienia o nałożeniu przez pracodawcę kary porządkowej.
Pracownik może złożyć sprzeciw od nałożonej przez pracodawcę kary porządkowej, jeśli uzna, że została ona nałożona z naruszeniem przepisów prawa.
Termin do odpowiedzi na sprzeciw
Pracodawca po otrzymaniu od pracownika sprzeciwu od nałożonej kary porządkowej ma termin 14 dni na ustosunkowanie się do wniesionego sprzeciwu. W przypadku nieodrzucenia przez pracodawcę sprzeciwu w terminie 14 dni od jego otrzymania przepisy prawa pracy przyjmują, że pracodawca uwzględnił sprzeciw pracownika.
Należy pamiętać, że pracodawca o uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu pracownika decyduje dopiero po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej.
Kary porządkowe — odwołanie do sądu pracy
Pracownik, którego sprzeciw od nałożonej kary porządkowej został przez pracodawcę nieuwzględniony przysługuje prawo złożenia do sądu pracy pozwu o uchylenie zastosowanej wobec niego kary porządkowej. Pracownik ma na to termin 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o odrzuceniu przez pracodawcę sprzeciwu od nałożonej kary porządkowej.
Zatarcie kary porządkowej
Kara porządkowa może ulec zatarciu. W takim przypadku uznaje się ją jako niebyłą, a jej odpis zostaje usunięty z akt osobowych pracownika.
Zgodnie z przepisami prawa pracy, kara porządkowa ulega zatarciu w przypadku:
- Upływu roku nienagannej pracy pracownika.
- Uznania przez pracodawcę za niebyłą. Może to nastąpić z inicjatywy:
- samego pracodawcy;
- na wniosek reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej.
- Uwzględnienia przez pracodawcę sprzeciwu pracownika od nałożonej na niego kary porządkowej.
- Wydania przez sąd pracy orzeczenia o uchyleniu kary porządkowej.
Pomoc Prawna Online
Kancelaria Adwokacka Adwokat Damian Murdza z siedzibą w Rzeszowie oferuje Państwu możliwość uzyskania pomocy prawnej, w tym z zakresu prawa pracy za pośrednictwem Internetu.
Więcej informacji uzyskają Państwo w zakładce Porady Prawne Online.
Usługi Kancelarii Adwokackiej z zakresu prawa pracy
Kancelaria Adwokacka Adwokat Damian Murdza w Rzeszowie zapewnia pomoc prawną Klientom w sprawach dotyczących prawa pracy (pracowniczych), w tym dotyczących nakładanych przez pracodawcę kar porządkowych.
Więcej informacji mogą Państwo uzyskać umawiając się z adwokatem na termin spotkania.
Zachęcamy również do odwiedzania fan page‑u Kancelarii oraz naszej witryny.
Stan prawny na dzień 19 marca 2021 r.