Bezzasadne natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem — uprawnienia pracownika

Natych­mia­sto­we roz­wią­za­nie umo­wy o pra­cę — pra­co­daw­ca ma moż­li­wość zło­że­nia swo­je­mu pra­cow­ni­ko­wi oświad­cze­nia o natych­mia­sto­wym zwol­nie­niu z pracy.

Rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem bez zachowania okresu wypowiedzenia

Roz­wią­za­nie umo­wy o pra­cę przez pra­co­daw­cę z pra­cow­ni­kiem, zgod­nie z prze­pi­sa­mi pra­wa pra­cy, może nastą­pić bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia. Jest to tzw. natych­mia­sto­we zwol­nie­nie z pra­cy. Pra­co­daw­ca może zło­żyć oświad­cze­nie o roz­wią­za­niu umo­wy o pra­cę bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia zarów­no pra­cow­ni­ko­wi zatrud­nio­ne­mu na czas nie­okre­ślo­ny, jak i pra­cow­ni­ko­wi zatrud­nio­ne­mu na umo­wę na czas okre­ślo­ny, czy też na okres próbny.

Pra­co­daw­ca może roz­wią­zać umo­wę o pra­cę bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia zarów­no z winy pra­cow­ni­ka jak i bez winy pra­cow­ni­ka.

Oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę z pracownikiem bez zachowania okresu wypowiedzenia

Pra­co­daw­ca jest zobo­wią­za­ny do zło­że­nia pra­cow­ni­ko­wi oświad­cze­nia o roz­wią­za­niu umo­wy o pra­cę bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia na piśmie.

W przy­pad­ku natych­mia­sto­we­go zwol­nie­nia pra­cow­ni­ka zatrud­nio­ne­go na czas nie­okre­ślo­ny, pra­co­daw­ca zobo­wią­za­ny jest do wska­za­nia przy­czy­ny uza­sad­nia­ją­cej roz­wią­za­nie umo­wy o pra­cę.

Rozwiązanie umowy o pracę z winy pracownika

Pra­co­daw­ca może roz­wią­zać umo­wę o pra­cę bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia z winy pra­cow­ni­ka w przypadku:

1. Cięż­kie­go naru­sze­nia przez pra­cow­ni­ka obo­wiąz­ków pracowniczych.
2. Popeł­nie­nia przez pra­cow­ni­ka w cza­sie trwa­nia umo­wy o pra­cę prze­stęp­stwa, któ­re unie­moż­li­wia dal­sze zatrud­nia­nie go na sta­no­wi­sku. Prze­stęp­stwo to musi być jed­nak oczy­wi­ste lub zostać stwier­dzo­ne pra­wo­moc­nym wyrokiem.
3. Zawi­nio­nej przez pra­cow­ni­ka utra­ty upraw­nień koniecz­nych do wyko­ny­wa­nia pra­cy na zaj­mo­wa­nym stanowisku.

W przy­pad­ku natych­mia­sto­we­go zwol­nie­nia pra­cow­ni­ka z pra­cy z winy pra­cow­ni­ka nale­ży pamię­tać, że pra­co­daw­ca może zło­żyć pra­cow­ni­ko­wi oświad­cze­nie o roz­wią­za­niu umo­wy o pra­cę nie póź­niej niż w ter­mi­nie 1 mie­sią­ca od uzy­ska­nia przez nie­go wia­do­mo­ści o oko­licz­no­ści uza­sad­nia­ją­cej roz­wią­za­nia umo­wy o pra­cę z pra­cow­ni­kiem.

Pra­co­daw­ca ma rów­nież obo­wią­zek zasię­gnię­cia opi­nii repre­zen­tu­ją­cej pra­cow­ni­ka zakła­do­wej orga­ni­za­cji związ­ko­wej w spra­wie roz­wią­za­nia umo­wy o pra­cę z pra­cow­ni­kiem bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia.

Rozwiązanie umowy o pracę bez winy pracownika

Pra­co­daw­ca ma pra­wo do roz­wią­za­nia umo­wy o pra­cę z pra­cow­ni­kiem bez winy pra­cow­ni­ka bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia:

1. W przy­pad­ku nie­zdol­no­ści pra­cow­ni­ka do pra­cy wsku­tek cho­ro­by trwa: 
   • dłu­żej niż 3 mie­sią­ce — gdy pra­cow­nik był zatrud­nio­ny u dane­go pra­co­daw­cy kró­cej niż 6 miesięcy;
   • dłu­żej niż łącz­ny okres pobie­ra­nia z tego tytu­łu wyna­gro­dze­nia i zasił­ku oraz pobie­ra­nia świad­cze­nia reha­bi­li­ta­cyj­ne­go przez pierw­sze 3 mie­sią­ce — gdy pra­cow­nik był zatrud­nio­ny u dane­go pra­co­daw­cy co naj­mniej 6 mie­się­cy lub jeże­li nie­zdol­ność do pra­cy zosta­ła spo­wo­do­wa­na wypad­kiem przy pra­cy albo cho­ro­bą zawodową.
2. W przy­pad­ku uspra­wie­dli­wio­nej nie­obec­no­ści pra­cow­ni­ka w pra­cy z przy­czyn innych niż te, któ­re zosta­ły wymie­nio­ne w pkt. 1, trwa­ją­cej dłu­żej niż 1 miesiąc.

Pra­co­daw­ca ma rów­nież obo­wią­zek zasię­gnię­cia opi­nii repre­zen­tu­ją­cej pra­cow­ni­ka zakła­do­wej orga­ni­za­cji związ­ko­wej w spra­wie roz­wią­za­nia umo­wy o pra­cę z pra­cow­ni­kiem bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia.

Zakaz rozwiązywania umowy o pracę bez winy pracownika

Pra­co­daw­ca nie może natych­mia­sto­wo zwol­nić pra­cow­ni­ka bez winy pra­cow­ni­ka w przy­pad­ku:

1. Nie­obec­no­ści pra­cow­ni­ka w pra­cy z powo­du spra­wo­wa­nia opie­ki nad dziec­kiem — w okre­sie pobie­ra­nia z tego tytu­łu zasiłku.
2. Odosob­nie­nia ze wzglę­du na cho­ro­bę zakaź­ną — w okre­sie pobie­ra­nia z tego tytu­łu wyna­gro­dze­nia i zasiłku.

Pra­co­daw­ca nie może rów­nież zło­żyć pra­cow­ni­ko­wi oświad­cze­nia o roz­wią­za­niu umo­wy o pra­cę bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia po sta­wie­niu się pra­cow­ni­ka do pra­cy w związ­ku z usta­niem przy­czy­ny nieobecności.

Obowiązek ponownego zatrudnienia pracownika

Pra­co­daw­ca na pod­sta­wie prze­pi­sów pra­wa pra­cy jest zobo­wią­za­ny, w mia­rę moż­li­wo­ści, do ponow­ne­go zatrud­nie­nia pra­cow­ni­ka, któ­ry w okre­sie 6 mie­się­cy od natych­mia­sto­we­go zwol­nie­nia pra­cow­ni­ka bez winy pra­cow­ni­ka, zgło­si swój powrót do pra­cy nie­zwłocz­nie po usta­niu przy­czy­ny uza­sad­nia­ją­cej jego zwol­nie­nie z pracy.

Szczególna ochrona pracownicy w ciąży

Pra­co­daw­ca nie może roz­wią­zać umo­wy o pra­cę bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia ani w okre­sie cią­ży pra­cow­ni­cy, ani też w okre­sie urlo­pu macie­rzyń­skie­go pra­cow­ni­cy. Pra­co­daw­ca może jed­nak natych­mia­sto­wo zwol­nić taką pra­cow­ni­cę w sytu­acji, gdy zacho­dzą przy­czy­ny uza­sad­nia­ją­ce roz­wią­za­nie umo­wy o pra­cę z winy pra­cow­ni­cy i repre­zen­tu­ją­ca pra­cow­ni­cę zakła­do­wa orga­ni­za­cja związ­ko­wa wyra­zi­ła zgo­dę na roz­wią­za­nie umo­wy o pra­cę z pra­cow­ni­cą.

Powyż­sze prze­pi­sy pra­wa pra­cy sto­su­je się odpo­wied­nio tak­że do pra­cow­ni­ka — ojca wycho­wu­ją­ce­go dziec­ko lub pra­cow­ni­ka — inne­go człon­ka naj­bliż­szej rodzi­ny, w okre­sie korzy­sta­nia z urlo­pu macierzyńskiego.

Rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia — roszczenia pracownika

Pra­cow­ni­ko­wi, z któ­rym roz­wią­za­no umo­wę o pra­cę bez wypo­wie­dze­nia z naru­sze­niem prze­pi­sów pra­wa pra­cy, przy­słu­gu­je rosz­cze­nie o przy­wró­ce­nie do pra­cy na poprzed­nich warun­kach albo o odszko­do­wa­nie.

Nale­ży jed­nak pamię­tać, że w przy­pad­ku roz­wią­za­nia ter­mi­no­wej umo­wy o pra­cę bez zacho­wa­nia okre­su wypo­wie­dze­nia, to pra­cow­ni­ko­wi będzie przy­słu­gi­wa­ła wyłącz­nie moż­li­wość docho­dze­nia odszko­do­wa­nia — jeże­li upły­nął już ter­min, do któ­re­go umo­wa mia­ła trwać, lub gdy przy­wró­ce­nie do pra­cy było­by nie­wska­za­ne ze wzglę­du na krót­ki okres, jaki pozo­stał do upły­wu tego terminu.

Pra­cow­ni­ko­wi będzie rów­nież przy­słu­gi­wa­ło wobec pra­co­daw­cy wyłącz­nie rosz­cze­nie o przy­zna­nie odszko­do­wa­nia w sytu­acji, gdy pra­co­daw­ca roz­wią­zał umo­wę o pra­cę w okre­sie wypo­wie­dze­nia z naru­sze­niem prze­pi­sów o roz­wią­zy­wa­niu umów o pra­cę bez wypo­wie­dze­nia.

Porady Prawne Online

Kan­ce­la­ria Adwo­kac­ka Adwo­kat Damian Mur­dza w Rze­szo­wie udzie­la porad praw­nych onli­ne, w tym z zakre­su pra­wa pra­cy. Wię­cej infor­ma­cji mogą Pań­stwo zna­leźć w zakład­ce Pora­dy Praw­ne Online.

Darmowe porady prawne

Klien­ci Kan­ce­la­rii Adwo­kac­kiej Adwo­kat Damian Mur­dza w Rze­szo­wie mogą uzy­skać od adwo­ka­ta bez­płat­ną pomoc praw­ną, w tym z zakre­su pra­wa pra­cy. Wię­cej infor­ma­cji w zakład­ce Bez­płat­ne pora­dy praw­ne oraz w witry­nie Kan­ce­la­rii.

Stan praw­ny na dzień 21 stycz­nia 2021 r.