Zgod­nie z pra­wem cywil­nym, przedaw­nie­nie rosz­czeń mająt­ko­wych, z zastrze­że­niem wyjąt­ków prze­wi­dzia­nych w usta­wie, ozna­cza, że oso­ba, prze­ciw­ko któ­rej przy­słu­gu­je rosz­cze­nie (dłuż­nik), może uchy­lić się od jego zaspo­ko­je­nia. Takim rosz­cze­niem mająt­ko­wym może być m.in. zwrot udzie­lo­nej pożycz­ki lub zapła­ta za wyko­na­ną usłu­gę. Nale­ży pamię­tać, że dłuż­nik może zrzec się korzy­sta­nia z zarzu­tu przedaw­nie­nia, jed­nak zrze­cze­nie się zarzu­tu przedaw­nie­nia może nastą­pić dopie­ro po upły­wie ter­mi­nu przedaw­nie­nia. Na przy­kład, w umo­wie pożycz­ki dłuż­nik nie może wcze­śniej zrzec się moż­li­wo­ści sko­rzy­sta­nia z tego zarzu­tu. Co wię­cej, dobro­wol­na spła­ta dłu­gu przez dłuż­ni­ka po przedaw­nie­niu jest rów­no­znacz­na z rezy­gna­cją z korzy­sta­nia z zarzu­tu przedawnienia.

Nieuwzględnienie terminu przedawnienia roszczenia przez sąd

Istot­nym novum jest to, że sąd w wyjąt­ko­wych przy­pad­kach, po roz­wa­że­niu inte­re­sów stron, może nie uwzględ­nić upły­wu ter­mi­nu przedaw­nie­nia rosz­cze­nia przy­słu­gu­ją­ce­go prze­ciw­ko kon­su­men­to­wi, jeże­li wyma­ga­ją tego wzglę­dy słusz­no­ści. Sąd nie uwzględ­nia­jąc powyż­sze­go zarzu­tu w szcze­gól­no­ści powi­nien rozważyć:

• dłu­gość ter­mi­nu przedawnienia;
• dłu­gość okre­su od upły­wu ter­mi­nu przedaw­nie­nia do chwi­li docho­dze­nia roszczenia;
• cha­rak­ter oko­licz­no­ści, któ­re spo­wo­do­wa­ły nie­do­cho­dze­nie rosz­cze­nia przez wie­rzy­cie­la, w tym wpływ zacho­wa­nia dłuż­ni­ka na opóź­nie­nie upraw­nio­ne­go wie­rzy­cie­la w docho­dze­niu roszczenia.

Przedawnienie roszczeń — terminy

Kodeks cywil­ny prze­wi­du­je dwa pod­sta­wo­we ter­mi­ny przedaw­nie­nia rosz­czeń:

1. 6 lat — dla rosz­czeń o świad­cze­nia jednorazowe.
2. 3 lata — dla rosz­czeń o świad­cze­nia okre­so­we oraz rosz­czeń zwią­za­nych z pro­wa­dze­niem dzia­łal­no­ści gospodarczej.

Nale­ży rów­nież zawsze pamię­tać, że w przy­pad­ku, gdy ter­min przedaw­nie­nia rosz­cze­nia wyno­si co naj­mniej 2 lata, to koniec ter­mi­nu przedaw­nie­nia przy­pa­da na ostat­ni dzień roku kalendarzowego.

Ter­mi­ny przedaw­nie­nia nie mogą być skra­ca­ne ani prze­dłu­ża­ne przez czyn­ność prawną.

Przedawnienie roszczeń — rozpoczęcie biegu przedawnienia

Bieg przedaw­nie­nia roz­po­czy­na się od dnia, w któ­rym rosz­cze­nie sta­ło się wyma­gal­ne. W przy­pad­ku, gdy wyma­gal­ność rosz­cze­nia zale­ży od pod­ję­cia okre­ślo­nej czyn­no­ści przez upraw­nio­ne­go, to bieg ter­mi­nu roz­po­czy­na się dopie­ro od dnia, w któ­rym przed­mio­to­we rosz­cze­nie sta­ło­by się wyma­gal­ne, gdy­by upraw­nio­ny wie­rzy­ciel pod­jął czyn­ność w naj­wcze­śniej moż­li­wym terminie.

Nato­miast bieg przedaw­nie­nia rosz­czeń o zanie­cha­nie roz­po­czy­na się od dnia, w któ­rym ten, prze­ciw­ko komu rosz­cze­nie przy­słu­gu­je, nie zasto­so­wał się do tre­ści roszczenia.

Zawieszenie biegu przedawnienia roszczenia

Bieg przedaw­nie­nia nie roz­po­czy­na się, a roz­po­czę­ty ule­ga zawieszeniu:

• co do rosz­czeń, któ­re przy­słu­gu­ją dzie­ciom prze­ciw­ko rodzi­com — przez czas trwa­nia wła­dzy rodzicielskiej;
• co do rosz­czeń, któ­re przy­słu­gu­ją oso­bom nie­ma­ją­cym peł­nej zdol­no­ści do czyn­no­ści praw­nych prze­ciw­ko oso­bom spra­wu­ją­cym opie­kę lub kura­te­lę — przez czas spra­wo­wa­nia przez te oso­by opie­ki lub kurateli;
• co do rosz­czeń, któ­re przy­słu­gu­ją jed­ne­mu z mał­żon­ków prze­ciw­ko dru­gie­mu — przez czas trwa­nia małżeństwa;
• co do wszel­kich rosz­czeń, gdy z powo­du siły wyż­szej upraw­nio­ny nie może ich docho­dzić przed sądem lub innym orga­nem powo­ła­nym do roz­po­zna­wa­nia spraw dane­go rodza­ju — przez czas trwa­nia przeszkody;
• co do rosz­czeń obję­tych umo­wą o media­cję — przez czas trwa­nia mediacji;
• co do rosz­czeń obję­tych wnio­skiem o zawe­zwa­nie do pró­by ugo­do­wej — przez czas trwa­nia postę­po­wa­nia pojednawczego

Wstrzymanie zakończenia biegu terminu przedawnienia roszczenia

Przedaw­nie­nie rosz­cze­nia prze­ciw­ko dłuż­ni­ko­wi, któ­ry nie ma peł­nej zdol­no­ści do czyn­no­ści praw­nych, nie może skoń­czyć się wcze­śniej niż z upły­wem lat dwóch od usta­no­wie­nia dla niej przed­sta­wi­cie­la usta­wo­we­go albo od usta­nia przy­czy­ny jego usta­no­wie­nia. Jeże­li nato­miast ter­min przedaw­nie­nia jest krót­szy niż dwa lata, to jego bieg liczy się od dnia usta­no­wie­nia przed­sta­wi­cie­la usta­wo­we­go albo od dnia, w któ­rym usta­ła przy­czy­na jego ustanowienia.

Powyż­sze zasa­dy sto­su­je się odpo­wied­nio do bie­gu przedaw­nie­nia prze­ciw­ko oso­bie, co do któ­rej ist­nie­je pod­sta­wa do jej cał­ko­wi­te­go ubezwłasnowolnienia.

Przerwanie biegu przedawnienia

Bieg przedaw­nie­nia prze­ry­wa się przez:

1. Każ­dą czyn­ność przed sądem lub innym orga­nem powo­ła­nym do roz­po­zna­wa­nia spraw lub egze­kwo­wa­nia rosz­czeń dane­go rodza­ju albo przed sądem polu­bow­nym, przed­się­wzię­tą bez­po­śred­nio w celu docho­dze­nia lub usta­le­nia albo zaspo­ko­je­nia lub zabez­pie­cze­nia roszczenia.
2. Uzna­nie rosz­cze­nia przez oso­bę, prze­ciw­ko któ­rej rosz­cze­nie przysługuje.

Bieg przedaw­nie­nia po każ­dym jego prze­rwa­niu bie­gnie na nowo. Jed­nak w przy­pad­ku prze­rwa­nia bie­gu przedaw­nie­nia przez czyn­ność w postę­po­wa­niu przed sądem lub innym orga­nem powo­ła­nym do roz­po­zna­wa­nia spraw lub egze­kwo­wa­nia rosz­czeń dane­go rodza­ju albo przed sądem polu­bow­nym albo przez wsz­czę­cie media­cji, to przedaw­nie­nie nie bie­gnie na nowo, dopó­ki postę­po­wa­nie to nie zosta­nie zakończone.

Terminy przedawnienia roszczenia po prawomocnym orzeczeniu

Rosz­cze­nie stwier­dzo­ne pra­wo­moc­nym orze­cze­niem sądu lub inne­go orga­nu powo­ła­ne­go do roz­po­zna­wa­nia spraw dane­go rodza­ju albo orze­cze­niem sądu polu­bow­ne­go, jak rów­nież rosz­cze­nie stwier­dzo­ne ugo­dą zawar­tą przed sądem albo sądem polu­bow­nym albo ugo­dą zawar­tą przed media­to­rem i zatwier­dzo­ną przez sąd zgod­nie z prze­pi­sa­mi kodek­su cywil­ne­go przedaw­nia się z upły­wem sze­ściu lat. Jeże­li nato­miast stwier­dzo­ne w ten spo­sób rosz­cze­nie obej­mu­je świad­cze­nia okre­so­we, rosz­cze­nie o świad­cze­nie okre­so­we należ­ne w przy­szło­ści przedaw­nia się z upły­wem trzech lat.

Przedawnienie roszczeń — usługi Kancelarii Adwokackiej

Kan­ce­la­ria Adwo­kac­ka Adwo­kat Damian Mur­dza z sie­dzi­bą w Rze­szo­wie repre­zen­tu­je swo­ich klien­tów w spra­wach cywil­nych, w tym w spra­wach z zakre­su docho­dze­nia rosz­czeń. Kan­ce­la­ria Adwo­kac­ka repre­zen­tu­je swo­ich klien­tów zarów­no na eta­pie postę­po­wa­nia sądo­we­go, egze­ku­cyj­ne­go, jak i rów­nież na eta­pie postę­po­wa­nia przedsądowego.

Dla Pań­stwa wygo­dy ofe­ru­je­my tak­że pora­dy praw­ne onli­ne. Kon­sul­ta­cje zdal­ne umoż­li­wia­ją uzy­ska­nie facho­we­go wspar­cia praw­ne­go bez koniecz­no­ści wycho­dze­nia z domu, co jest szcze­gól­nie przy­dat­ne w pil­nych sprawach.

Zachę­ca­my do odwie­dze­nia naszych mediów spo­łecz­no­ścio­wych, takich jak Face­bo­ok i Insta­gram, gdzie publi­ku­je­my prak­tycz­ne wska­zów­ki oraz aktu­al­no­ści doty­czą­ce dzia­łal­no­ści Kan­ce­la­rii.

Bezpłatne porady prawne

Klien­ci Kan­ce­la­rii Adwo­kac­kiej mogą uzy­skać od adwo­ka­ta bez­płat­ną pomoc praw­ną z zakre­su docho­dze­nia rosz­czeń. Wię­cej infor­ma­cji w zakład­ce Bez­płat­ne pora­dy praw­ne.

Stan praw­ny na dzień 23 stycz­nia 2025 r.

• Face­bo­ok
• Insta­gram
• Google