Zasie­dze­nie jest jed­ną z form naby­cia wła­sno­ści nie­ru­cho­mo­ści na sku­tek jej dłu­go­let­nie­go użyt­ko­wa­nia. Jest to jasno okre­ślo­ny pro­ces praw­ny, któ­ry umoż­li­wia uzy­ska­nie wła­sno­ści nie­ru­cho­mo­ści przez posia­da­cza samoistnego.

Zasiedzenie — przesłanki

Zasie­dzieć nie­ru­cho­mość, zgod­nie z pra­wem cywil­nym, może wyłącz­nie jej posia­dacz pod warun­kiem, że posia­da on w dobrej wie­rze przed­mio­to­wą nie­ru­cho­mość nie­prze­rwa­nie od 20 lat jako posia­dacz samo­ist­ny. Nato­miast posia­dacz samo­ist­ny może nabyć nie­ru­cho­mość w złej wie­rze pod warun­kiem, że był w jej posia­da­niu nie­prze­rwa­nie od 30 lat. Nabyć wła­sność nie­ru­cho­mo­ści przez zasie­dze­nie nie może jej właściciel.

Posiadacz samoistny

Przez posia­da­cza samo­ist­ne­go nie­ru­cho­mo­ści nale­ży rozu­mieć oso­bę, któ­ra fak­tycz­nie wła­da nią jak wła­ści­ciel. Wła­ści­ciel nie­ru­cho­mo­ści może być jed­no­cze­śnie jej posia­da­czem, zaś posia­dacz nie­ru­cho­mo­ści nie musi być jej wła­ści­cie­lem. Poję­cie posia­da­cza samo­ist­ne­go było wie­lo­krot­nie wyja­śnia­ne w orzecz­nic­twie Sądów.

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2009 r., sygn. akt I CSK 82/09

Obję­cie rze­czy w posia­da­nie samo­ist­ne ozna­cza uzna­nie się z przy­czyn uspra­wie­dli­wio­nych za wła­ści­cie­la, albo choć­by chęć wła­da­nia rze­czą dla sie­bie jak wła­ści­ciel, wie­dząc że nie jest się wła­ści­cie­lem (posta­no­wie­nie SN z dnia 5 grud­nia 2007 r., I CSK 300/07, OSNC-ZD 2008/3/91). W orzecz­nic­twie przy­ję­to zara­zem, że posia­dacz może w sto­sun­ku do rze­czy przej­ścio­wo nie wyko­ny­wać kon­kret­nych czyn­no­ści wobec rze­czy, lecz to czy ma moż­li­wość ich wyko­ny­wa­nia bez potrze­by wyta­cza­nia np. powódz­twa o przy­wró­ce­nie posia­da­nia (por. posta­no­wie­nie SN z dnia 7 kwiet­nia 1994 r. III CRN 19/94, nie­publ.).

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2016 r., sygn. akt I CSK 504/15

Posia­da­nie cudzej rze­czy, aby mogło być uzna­ne za samo­ist­ne, a więc wywo­łu­ją­ce sku­tek praw­ny zasie­dze­nia, nie może ogra­ni­czać się do wewnętrz­ne­go prze­ko­na­nia posia­da­cza, lecz musi być dostrze­gal­nym z zewnątrz jego postę­po­wa­niem z rze­czą jak wła­ści­ciel. Posia­da­czem samo­ist­nym jest więc ten, któ­re­go zakres fak­tycz­ne­go wła­da­nia rze­czą jest taki sam , jak wła­ści­cie­la i któ­ry znaj­du­je się w poło­że­niu pozwa­la­ją­cym na korzy­sta­nie z rze­czy w taki spo­sób, jak może to uczy­nić wła­ści­ciel (…)

Zasiedzenie — dobra wiara a zła wiara

Dobra wia­ra oraz zła wia­ra zosta­ły rów­nież sze­ro­ko omó­wio­ne w orzecznictwie.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lipca 2015 r., sygn. akt I CSK 360/14

W dobrej wie­rze jest więc ten, kto powo­łu­jąc się na przy­słu­gu­ją­ce mu pra­wo błęd­nie przy­pusz­cza, że pra­wo mu to przy­słu­gu­je, jeśli tyl­ko owo błęd­ne przy­pusz­cze­nie w danych oko­licz­no­ściach spra­wy uznać nale­ży za uspra­wie­dli­wio­ne. Z kolei w złej wie­rze jest ten, kto powo­łu­jąc się na przy­słu­gu­ją­ce mu pra­wo wie, że pra­wo mu to nie przy­słu­gu­je albo też ten, kto wpraw­dzie nie ma świa­do­mo­ści co do nie­przy­słu­gi­wa­nia mu okre­ślo­ne­go pra­wa, jed­nak­że jego nie­wie­dza nie jest uspra­wie­dli­wio­na w świe­tle oko­licz­no­ści danej spra­wy. Tym samym, dobrą wia­rę wyłą­cza zarów­no pozy­tyw­na wie­dza o bra­ku przy­słu­gu­ją­ce­go pra­wa, jak i brak takiej wie­dzy wyni­ka­ją­cej z bra­ku nale­ży­tej sta­ran­no­ści, a więc nie­dbal­stwa. O dobrej lub złej wie­rze decy­du­ją kon­kret­ne oko­licz­no­ści danej spra­wy i na ich pod­sta­wie nale­ży badać stan świa­do­mo­ści kon­kret­ne­go posia­da­cza, w tym rów­nież wypeł­nie­nie obo­wiąz­ku doło­że­nia nale­ży­tej sta­ran­no­ści. Dobrą wia­rę posia­da­cza wyłą­cza ujaw­nie­nie takich oko­licz­no­ści, któ­re u prze­cięt­ne­go czło­wie­ka powin­ny wzbu­dzić poważ­ne wąt­pli­wo­ści, że nie przy­słu­gu­je mu pra­wo do korzy­sta­nia z rze­czy w dotych­cza­so­wym zakre­sie. Zła wia­ra wią­że się bowiem z powzię­ciem przez posia­da­cza infor­ma­cji, któ­re – racjo­nal­nie oce­nio­ne – powin­ny wzbu­dzić w nim uza­sad­nio­ne podej­rze­nie, że nie przy­słu­gu­je mu takie pra­wo do wła­da­nia rze­czą, jakie fak­tycz­nie wyko­nu­je (…).

Zasiedzenie nieruchomości rolnej

Od 2023 roku wpro­wa­dzo­no istot­ne zmia­ny, któ­re upro­ści­ły pro­ces zasie­dze­nia nie­ru­cho­mo­ści rolnych:

• Do okre­sów zasie­dze­nia grun­tów rol­nych zali­cza się czas posia­da­nia przed wej­ściem w życie nowych przepisów.
• Znie­sio­no ogra­ni­cze­nie, któ­re umoż­li­wia­ło zasie­dze­nie grun­tów rol­nych wyłącz­nie przez rol­ni­ków indywidualnych.

Małoletni właściciel oraz doliczenie posiadania poprzednika

Bieg zasie­dze­nia prze­ciw­ko mało­let­nie­mu wła­ści­cie­lo­wi nie­ru­cho­mo­ści nie może zakoń­czyć się wcze­śniej niż z upły­wem dwóch lat od uzy­ska­nia przez nie­go peł­no­let­no­ści. Ponad­to, obec­ny posia­dacz może doli­czyć do cza­su swo­je­go posia­da­nia czas posia­da­nia poprzed­ni­ka, o ile speł­nio­ne są odpo­wied­nie warunki.

Pomoc Prawna Online

Kan­ce­la­ria Adwo­kac­ka Adwo­kat Damian Mur­dza z sie­dzi­bą w Rze­szo­wie ofe­ru­je Pań­stwu moż­li­wość uzy­ska­nia pomo­cy praw­nej, w tym z zakre­su pra­wa cywil­ne­go za pośred­nic­twem Internetu.

Wię­cej infor­ma­cji uzy­ska­ją Pań­stwo w zakład­ce Pora­dy Praw­ne Online.

Zasiedzenie — usługi Kancelarii Adwokackiej

Zasie­dze­nie nie­ru­cho­mo­ści to sku­tecz­ny spo­sób na ure­gu­lo­wa­nie sta­nu praw­ne­go grun­tów i budyn­ków. Kan­ce­la­ria Adwo­kac­ka Adwo­kat Damian Mur­dza w Rze­szo­wie ofe­ru­je Pań­stwu kom­plek­so­wą pomoc praw­ną, zarów­no sta­cjo­nar­nie, jak i onli­ne, w spra­wach doty­czą­cych zasie­dze­nia nie­ru­cho­mo­ści i innych aspek­tów pra­wa cywil­ne­go. Zachę­ca­my rów­nież do odwie­dze­nia naszych mediów spo­łecz­no­ścio­wych, takich jak Face­bo­ok i Insta­gram, gdzie publi­ku­je­my prak­tycz­ne wska­zów­ki oraz aktu­al­no­ści doty­czą­ce dzia­łal­no­ści Kancelarii.

Stan praw­ny na dzień 18 stycz­nia 2025 r.

• Face­bo­ok
• Insta­gram
• Google